Σταδιοποίηση Καρκίνου Παχέος Εντέρου και Ορθού

   Η ακριβής σταδιοποίηση των ασθενών με ορθοκλικό καρκίνο είναι σημαντική καθώς συνεισφέρει στην ανάπτυξη του θεραπευτικού πλάνου και τον καθορισμό της πρόγνωσης. Το

κλινικό στάδιο καθορίζεται με τη χρήση προεγχειρητικού απεικονιστικού ελέγχου. Το παθολογο-ανατομικό στάδιο βασίζεται στις απεικονιστικές εξετάσεις και στις πληροφορίες που λαμβάνονται μετά την εκτομή.

Η αρχική πληροφορία που πρέπει να πάρουμε για την ανάπτυξη ενός θεραπευτικού πλάνου για έναν ασθενή με καρκίνο του παχέος εντέρου είναι το εάν ο όγκος είναι εξαιρέσιμος ή όχι. Αυτό μπορεί να καθοριστεί αναζητώντας πιθανές μεταστατικές εστίες και καθορίζοντας την τοπική έκταση του όγκου.

 Συνήθως, για το σκοπό αυτό χρησιμοποιούνται η αξονική τομογραφία της κοιλιάς και της πυέλου. Η εξέταση αυτή μπορεί να αποκαλύψει πιθανή λεμφαδενοπάθεια, ηπατικές μεταστάσεις, καθώς και στοιχεία απόφραξης, διάτρησης ή άμεσης επέκτασης του όγκου. Όσον αφορά τη μεταστατική νόσο, η ευαισθησία της είναι περίπου 78%. Η μεταστατική νόσος στους πνεύμονες συνήθως αξιολογείται χρησιμοποιώντας την ακτινογραφία θώρακος. Η αξονική τομογραφία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την περαιτέρω αξιολόγηση παθολογικών ευρημάτων. Εν τούτοις, δεν χρησιμοποιείται σαν αρχική εξέταση καθώς οι ασθενείς αυτοί γενικά δεν αναπτύσσουν πνευμονικές μεταστάσεις πριν πρώτα εμφανίσουν ηπατική νόσο. Αυτό συμβαίνει διότι η λεμφαγγειακή αποχέτευση του παχέος εντέρου ακολουθεί την πυλαία κυκλοφορία.

    Η τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων (positron emission tomography, PET) δεν προτείνεται σαν εξέταση ρουτίνας, όμως ενδείκνυται σε ασθενείς με ύποπτα ευρήματα στην αξονική τομογραφία που απαιτούν περαιτέρω διερεύνηση για τον καθορισμό του θεραπευτικού πλάνου.

   Ο χειρουργικός σχεδιασμός για τον καρκίνο του ορθού απαιτεί λεπτομερή εκτίμηση του βάθους της διήθησης του τοιχώματος του ορθού καθώς και της διήθησης των λεμφαδένων και των παρακείμενων δομών της πυέλου, συμπεριλαμβανομένων των ανελκτήρων μυών, του συμπλέγματος των σφικτήρων, και του ουροποιογεννητικού συστήματος. Οι πληροφορίες αυτές χρησιμοποιούνται ώστε να ληφθούν αποφάσεις σχετικά με την νεοεpικουρική θεραπεία, τις επεμβάσεις που διατηρούν τον σφικτήρα και την τοπική εκτομή. Ο ενδοορθικός υπέρηχος και η μαγνητική τομογραφία πυέλου είναι οι εξετάσεις που χρησιμοποιούνται συχνότερα. Το ενδοορθικό υπερηχογράφημα είναι ιδιαίτερα χρήσιμο για τον καθορισμό του βάθους της διήθησης του τοιχώματος του ορθού και της επινέμεσης των λεμφαδένων. 

   Η μαγνητική τομογραφία χρησιμοποιείται για να ανιχνεύσει πιθανή διήθηση της μεσοορθικής περιτονίας και των παρακείμενων δομών της πυέλου και για να καθορίσει την πιθανότητα διήθησης του κυκλοτερούς ορίου εκτομής, η οποία είναι σημαντικός προγνωστικός παράγοντας της τοπικής υποτροπής. Η αξονική τομογραφία και το PET CT χρησιμοποιούνται συχνά για την αξιολόγηση πνευμονικών και ηπατικών μεταστάσεων, αν και η χρησιμότητα των εξετάσεων αυτών απαιτεί περαιτέρω μελέτη.

   Το καθιερωμένο σύστημα σταδιοποίησης στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι το σύστημα σταδιοποίησης TNM από την American Joint Committee on Cancer (AJCC). Το σύστημα αυτό έχει αντικαταστήσει την κατάταξη κατά Dukes. Το κλινικοπαθολογικό στάδιο είναι ο πιο σημαντικός καθοριστικός παράγοντας για την επιβίωση. Σε αντίστοιχο στάδιο, οι ασθενείς με καρκίνο του παχέος εντέρου

έχουν καλύτερη πρόγνωση από τους ασθενείς με καρκίνο του ορθού. Παρομοίως οι ασθενείς με καρκίνο του ανώτερου ορθού έχουν καλύτερη πρόγνωση από τους ασθενείς που έχουν καρκίνους στο κατώτερο ορθό. Επιπλοκές όπως η απόφραξη, η διάτρηση, καθώς και οι ιστολογικές παράμετροι όπως η χαμηλή διαφοροποίηση και η λεμφαγγειακή περινευρική διήθηση αποτελούν κακούς προγνωστικούς παράγοντες.